Voormolen Artcore


Leo Voormolen

1943 - 2008


Leo (Leendert) Voormolen (Rotterdam, 5 augustus 1943 - 27 september 2008) was een autodidact kunstenaar die vanuit zijn werk in een drukkerij zich ontwikkelde tot beeldend kunstenaar. Zijn schilderscarriere begon met het maken van grafische gadgets op papier, en het uitdekken van foto's of het vergroten van stripfiguren op houten panelen. Zijn werk ontstond veelal in twee stadia. Hij begon vaak met een schets, deze werkte hij uit tot een werktekening, een kleine versie van het uiteindelijke schilderij. In het begin werden de werktekeningen uitsluitend gemaakt in een schrift of op een schrijfblok. Later werden de werktekeningen ook uitgewerkt tot een miniversie van het grote werk, zo bestond van een schilderij zowel een versie op papier als op linnen. Leo Voormolen gaf zijn werk volgnummers en maar zelden titels. Hij signeerde zijn werk met het jaartal van productie en het volgnummer.

Voor zover als mogelijk was, is op deze website een overzicht van Leo Voormolen zijn werk bijeen gebracht in een digitaal museum met afbeeldingen van: zijn werk, over exposities en andere informatie die te maken heeft met zijn beeldend kunstenaarschap. Een volledig overzicht bleek moeilijk te verwezelijken. Veel van het gemaakte werk is verkocht aan particulieren of via de toenmalige BKR-regeling, en daardoor verdwenen in de uitleen van de artoteek van Rotterdam, of zelfs voorgoed verdwenen. De documentatie die beschikbaar was voor het samenstellen van dit overzicht bestond uit foto's, fotonegatieven, dia's en papieren documenten. De mate van compleetheid van de documentatie was in grote mate afhankelijk van wat Leo Voormolen in de loop der tijd zelf aan documentatie bewaarde. In totaal bevat deze website nu 615 afbeeldingen, waarvan 208 afbeeldingen van individuele werken.

Alle op deze website geplaatste documentatie was oorspronkelijk alleen analoog beschikbaar en is speciaal voor dit doel gedigitaliseerd. Leo Voormolen fotografeerde zijn werk met een eenvoudige analoge spiegelreflex camera bij daglicht of kunstlicht, in eerste instantie thuis en later op zijn atelier. Met name de oude fotonegatieven, maar ook veel dia's, hebben door de tand des tijds veel aan beeldkwaliteit verloren. Om de opnamen van de tekeningen en schilderijen toch zo goed als mogelijk te documenteren, zijn de oorspronkelijke negatieven en dia's gedigitaliseerd. Eerst zijn deze daarom op een zo hoog mogelijke resolutie gescand. De individuele scans zijn vervolgens met behulp van het programma Photoshop zoveel als mogelijk op kleur en oneffenheden gecorrigeerd, en is  de afbeelding vlak/plat getrokken. Dit laatste was nodig omdat de meeste opnamen van het werk niet volledig frontaal genomen zijn. Ten slotte, is zoveel als mogelijk de korreligheid van de afbeeldingen geminimaliseerd. De werken zijn vervolgens op chronologische volgorde en per te onderscheiden stijlfase gecatalogiseerd.


De ontwikkeling en het karakter van Leo Voormolen zijn werk


Een uitgesproken kenmerk van het overgrote deel van Voormolen zijn werk werd het gebruik van kleurverlopen, van licht naar donker en vice versa. De daarvoor benodigde kleuren mengde hij zelf volgens een door hemzelf ontwikkelde mengformule. Elke kleurtoon werd op kartonnen kaarten geregistreerd, zowel de kleurstaal als de mengformule, en samples van de kleuren, werden in kleine potjes opgeslagen. De kaarten met de mengformules vormden een backup voor het geval later restauratie van werk nodig was.


Leo Voormolen zijn eerste "echte" reeks werken, vanaf ongeveer 1974, bestond uit geabstraheerd vrouwelijk en mannelijk naakt en uitgedekte foto's gemaakt van lak en/of latex op board en hout. Daarna volgden de zogenaamde 'knoppen', abstracte ontwerpen waarin het centreren en creëren van licht een grote rol speelde. Tijdens deze periode ontstond een voor hem kenmerkende manier van schilderen. Vanaf het begin al gebruikte hij voor zijn werk makkelijk opbrengbare verfsoorten. Eerst was dit plakkaatverf maar hij ging al snel over op het gebruik van latexverf. Deze verfsoort is hij tijdens het grootste deel van zijn carriere blijven gebruiken. Latexverf bleek voor hem niet alleen makkelijk opbrengbaar maar ook goed geschikt om te verdunnen en te mengen tot andere kleuren of kleurtinten. Tijdens het schilderen bracht Leo Voormolen de verf aan op papier of linnen doormiddel van een
combinatie van het gebruik van de zogenaamde 'trekpen' en het penseel. Deze techniek maakte het wel nodig om 'plat' te werken. Door het gebruik van latex moest het schilderij bovendien meerdere keren geheel worden opgebracht om de dekking van de verf volledig te krijgen. Dit was een arbeids- en tijdsintensieve manier van schilderen, waardoor het vervaardigen van één schilderij enkele maanden kon duren.

De werktekeningen werden op een gegeven moment werken op zich, waardoor zijn werk uit zowel tekeningen op papier achter glas als schilderijen op linnen ging bestaan.
Na de reeks 'knoppen' ging Leo Voormolen over op composities van blokjes en lijnen, waarin hij doormiddel van kleurverloop van licht naar donker lichtbronnen in zijn werk creeerde. De benodigde kleurtinten om tot een licht-donkerverloop te komen, mengde hij zelf.
In de loop van de jaren '80 verving hij de blokjes door meer plastische golvende of 'grillige' vormen, maar met behoud van de kleurverlopen en de creatie van licht. Eind jaren '80 begin jaren '90 maakten de kleurverlopen plaats voor harde kleuren en eenvoudige abstracte vormen. Na het plotseling overlijden van zijn echtgenote Gerda Voormolen-Bekker in 1993 verdween helaas zijn inspiratie en stopte in 1994-1995 definitief zijn productie.

De kenmerken van Leo Voormolen's werk kunnen omschreven worden als: licht, kracht, explosiviteit, perfectionisme, oppositie en een zekere mate van spiritualiteit. Zijn inspiratie haalde hij uit onder meer: zijn jeugdverleden, zijn echtgenote, zijn kinderen, progressieve muziek, en de door hem geliefde Spaanse landschappen, maar ook zijn strijd tegen pijn. Hij leed aan extreme wederkerende hoofdpijnaanvallen. Deze hoofdpijnaanvallen zijn een kenmerk van een ziekte die ook wel 'cluster- of zelfmoord hoofdpijn' wordt genoemd.  De hoofdpijnaanvallen hadden een beperkende invloed op zijn dagelijks functioneren. Op zijn atelier aan de Noorderhavenkade in de Rotterdamse wijk Blijdorp vond hij de nodige afzondering en kon hij zijn pijn en frustratie omzetten in creatieve creaties op papier en linnen.
Een rode lijn door Leo Voormolen's leven en werk vormde ook zijn liefde voor de undergroundscene van de grote stad, de 'betonjeugd' en de underground muziek: de idealen en de concerten in het kleine clubcircuit, van hippie in de jaren '60 tot en met de punk van de jaren '70 en '80. Hij typeerde zijn eigen werk ook wel als ' Artcore ', verwijzend naar de relatie tussen rebelse muziek en de beoogde krachtuitingen in zijn werk.

In 1983 is een documentaire gemaakt over de totstandkoming van een van Leo Voormolen zijn werken. Deze documentaire, 'Nr 121 Een schilderij van Leo Voormolen', schetst een mooi beeld van zijn werkwijze en de achtergronden van zijn werk.
Voor de totstandkoming van deze website is deze, oorspronkelijk op Betamax Video opgenomen, documentaire geschikt gemaakt  voor vertoning via internet. Door de digitalisering is redelijk wat beeldkwaliteit verloren gegaan, maar ook in deze staat blijft het een waardevol achtergronddocument. Klik hieronder op de still en bekijk de documentaire direct!
function pagedListDoSort(tab, orderBy, orderType) { var formName = 'SB_WizardForm'; var form = document.forms[formName]; form.action = '/Wizard/Edit/Modules/ImageGallery'; form.tab.value = tab; form.pageNum.value = 1; form.orderBy.value = orderBy; form.orderType.value = orderType; form.submit(); }